رقابت امنیتی در جنوب آسیا: بازدارندگی هسته‌ای پاکستان در برابر قدرت دریایی هند؛ دو استراتژی، یک هدف

ویژه روز-کابل-این گزارش تحلیلی به مقایسه این دو استراتژی و پیامدهای آن برای ثبات منطقه می‌پردازد.

بخش اول: پاکستان و استراتژی “هسته‌ای برای بقا”پاسخ به تهدید خارجی: درس‌ های ایران
اولتیماتوم آمریکا به تهران به عنوان محرکی برای اسلام‌ آباد عمل کرده است.

تحلیلگران پاکستانی معتقدند بدون سلاح‌ های پیشرفته مانند زیردریایی‌ های هسته‌ای (SSBN) و موشک ‌های هایپرسونیک، امنیت ملی در برابر زورگویی قدرت‌ های بزرگ تضمین نمی‌شود.

جنرال باجوا (رئیس سابق ستاد ارتش پاکستان):کره شمالی نمونه زنده موفقیت بازدارندگی هسته‌ای است. هیچ کشوری جرات حمله به آن را ندارد.

نقاط قوت و ضعف:دستیابی به ضربه دوم هسته‌ای با زیردریایی‌ های صنف حتف-۸.

چالش:وابستگی به فناوری چین در توسعه موشک‌ های شاهین-۳و محدودیت بودجه نظامی.

بخش دوم: هند و استراتژی “تسلط دریایی با فناوری بومی”انقلاب در دستگاه: NGMV و سیستم VL-SRSAM.

هند با راه‌ اندازی دستگاه مجهز به موشک‌ های بومی VL-SRSAM (برد ۸۰ کیلومتر) و براهموس (سرعت ماخ ۳)، نه تنها برتری خود در اقیانوس هند را تقویت می‌کند، بلکه به صادرات سلاح‌ های پیشرفته به کشورهایی مانند ویتنام و فیلیپین چشم دوخته است.

وزیر دفاع هند:VL-SRSAM نماد خوداتکایی هند است و جایگزین سامانه‌های وارداتی خواهد شد.

نقاط قوت و ضعف:مزیت:دستیابی به رادارهای AESA و طراحی رادارگریز برای مقابله با تهدیدات چین وپاکستان.

چالش: وابستگی به موتورهای LM2500 آمریکایی و عدم توسعه هلیکوپترهای عملیاتی بومی.

مقایسه تطبیقی: دو رویکرد، یک منطقه
| معیار | پاکستان | هند |
|————————-|————————————–|————————————–|
| محور استراتژی | بازدارندگی هسته‌ای | تسلط دریایی با فناوری پیشرفته |
| سلاح کلیدی| زیردریایی‌های هسته‌ای حتف-۸ | دستگاه NGMV با سیستم VL-SRSAM |
| هدف راهبردی | جلوگیری از مداخله خارجی | کنترل تنگه‌های استراتژیک مانند مالاکا |
| وابستگی خارجی | همکاری با چین در توسعه موشک‌ها | واردات موتورهای آمریکایی |
| تأثیر بر منطقه | افزایش تنش‌ های هسته‌ای | تقویت نفوذ اقتصادی-نظامی در آسیا |

تحلیل پیامدها: تهدید یا تعادل؟

سناریوی جنگ سرد جدید:توسعه موازی سلاح‌ های پیشرفته توسط هند و پاکستان ممکن است به چرخه تسلیحاتی غیرقابل کنترل و تشدید تنش‌ ها بی انجامد.

واکنش چین:پکن که خود حامی پاکستان است، احتمالاً با تقویت دستگاه زیردریایی‌ های صنف ۰۹۴به تحرکات هند پاسخ خواهد داد.

نقش آمریکا:واشنگتن با فروش سلاح به هند و فشار بر پاکستان، به طور غیرمستقیم قطب‌ بندی قدرت در منطقه را عمیق‌ تر می‌کند.

جمع‌ بندی:

آینده ‌ای پرابهام در سایه سلاح‌ های پیشرفته
اگرچه هر دو کشور ادعا می‌ کنند برنامه ‌های دفاعی آنها صلح‌ آمیزاست، اما واقعیت این است که جنوب آسیا به یکی از کوره‌ های آزمون تسلیحات پیشرفته جهان تبدیل شده است.

پاکستان با سرمایه‌ گذاری روی بازدارندگی هسته‌ای می‌کوشد «هزینه حمله» به خود را افزایش دهد، در حالی که هند با نمایش قدرت دریایی، در پی تبدیل شدن به قدرت برتر اقیانوسی است.نتیجه این رقابت، نه تنها امنیت منطقه، بلکه توازن قوای جهانی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

ویژه روز