تاثیرات گازهای گلخانه‌ای بر محیط زیست: مقایسه افغانستان با کشورهای همسایه
کابل- بر اساس گزارش های بین‌المللی، اگرچه افغانستان در مقایسه با کشورهای همسایه خود سهم ناچیزی در تولید جهانی گازهای گلخانه‌ای دارد، اما به دلیل موقعیت جغرافیایی و ساختار اقتصادی خاص، به شدت در معرض پیامدهای تغییرات اقلیمی قرار گرفته است.
ویژه روز-بر اساس اطلاعات بانک جهانی و برنامه محیط زیست ملل متحد (UNEP)، افغانستان یکی از کمترین سطوح تولید گازهای گلخانه‌ای را در منطقه و جهان دارد.
تولید سرانه دی‌اکسید کربن آن به مراتب پایین تر از میانگین جهانی است.
بخش عمده انتشار گازها در این کشور ناشی از بخش کشاورزی (حیوانات اهلی و مدیریت کود)، تغییر کاربری زمین و سوزاندن زیست توده برای انرژی است، نه صنایع بزرگ.
کشورهای همسایه (ایران، پاکستان، ترکمنستان، ازبکستان): این کشورها به دلیل داشتن صنایع بزرگتر، تولید بیشتر انرژی از سوخت های فسیلی، و حجم بالاتر حمل و نقل، سهم بسیار بیشتری در تولید گازهای گلخانه‌ای منطقه دارند.
برای مثال، ایران و پاکستان از جمله تولیدکنندگان قابل توجه دی‌اکسید کربن در سطح جهانی محسوب می‌شوند.
علیرغم تولید کم، افغانستان به دلایل زیر یکی از آسیب پذیرترین کشورها در برابر تاثیرات تغییرات آب و هوایی است.
– اقتصاد و معیشت بخش عظیمی از جمعیت افغانستان مستقیماً به منابع طبیعی و کشاورزی متکی است که این بخش به شدت تحت تأثیر نوسانات آب و هوایی قرار دارد.
– افزایش دما باعث ذوب سریع تر برف های کوهستان های هندوکش شده که ذخیره گاه اصلی آب برای افغانستان و کشورهای پایین دست (پاکستان و ایران) است.
این امر خطر سیلاب های بهاری و خشکسالی های تابستانی را افزایش می‌دهد.
تغییر الگوهای بارش و کاهش ذخایر آبی، بحران کم آبی را در منطقه که هم اکنون نیز تنش آفرین است، تشدید می‌کند.
افزایش دما و کاهش پوشش گیاهی منجر به پیشروی بیابان ها و کاهش حاصل خیزی خاک می‌شود.
در حالی که کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان به عنوان تولیدکنندگان بزرگ گازهای گلخانه‌ای در منطقه نقش دارند، افغانستان به عنوان قربانی اصلی پیامدهای ناشی از این آلودگی ها محسوب می‌شود.
این وضعیت لزوم همکاری‌های منطقه یی و بین‌المللی برای تطبیق با تغییرات اقلیمی و اجرای پروژه های سازگاری با محیط زیست در افغانستان را بیش از پیش ضروری می سازد.
ویژه روز
