افزایش شهرنشینی در افغانستان؛ فرصت یا تهدید؟
فرشته حمیدی- با رشد سریع جمعیت شهری در افغانستان، نگرانی ها و امیدواری‌ها درباره آینده شهرنشینی افزایش یافته است. در حالی‌که برخی نهادهای بین‌المللی و داخلی این روند را فرصتی برای توسعه می دانند، کارشناسان محیط زیست هشدار می‌دهند که بدون مدیریت دقیق، این رشد می‌تواند به تهدیدی جدی تبدیل شود.
ویژه روز– برخی از آگاهان محیط زیست در واکنش به اعلامیه سازمان اسکان سازمان ملل متحد (UN-Habitat) هشدار داده‌اند که افزایش جمعیت در شهرها ممکن است منجر به:
– آلودگی هوا و خاک
– تولید زباله های جامد و مایع
– کاهش فضای سبز
– فشار بر منابع آبی
طوفان جبران، مسئول تنظیم و کنترل آلودگی‌ها در اداره ملی حفاظت از محیط زیست، به ویژه روز تأکید کرد: «اگر رشد صنعت و تجارت در تمام ولایات به صورت متوازن مدیریت شود، فشار جمعیتی بر شهرهای بزرگ کاهش خواهد یافت.»
بر اساس اطلاعات سازمان UN-Habitat:
– در سال ۱۹۵۰ تنها ۵٪ جمعیت افغانستان شهرنشین بودند.
– تا سال ۲۰۲۲ این رقم به ۲۵٪ رسید.
– پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۶۰ این رقم به ۵۰٪ افزایش یابد.
با این حال، اداره ملی احصائیه پیش بینی متفاوتی ارائه کرده و می گوید تا سال ۲۰۶۰، جمعیت شهرنشین به ۳۸.۹۷٪ خواهد رسید.
محمدحلیم رافیع، سخنگوی این اداره، در گفتگو با ویژه روز افزود: «نرخ رشد جمعیت در کابل ۳.۷۸٪، در شهرهای بزرگ مانند هرات، قندهار، جلال آباد، قندوز و مزار شریف ۳.۳۳٪ و در سایر شهرها ۲.۴۲٪ است.»
وزارت شهرسازی و مسکن اعلام کرده است که در تلاش است تا: زندگی آرام و دسترسی به امتیازات شهری را برای شهروندان فراهم کند.
مشکل سرپناه در کابل و سایر ولایات را رفع نماید.
– توسعه شهری را به گونه‌ای مدیریت کند که شهروندان از سرپناه های معیاری و منظم بهره مند شوند.
افزایش شهرنشینی در افغانستان می‌تواند فرصتی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی باشد، اما بدون برنامه ریزی دقیق و توجه به محیط زیست، این روند ممکن است به تهدیدی برای پایداری شهری تبدیل شود. هماهنگی میان نهادهای دولتی، بین‌المللی و جامعه مدنی برای مدیریت این تحول، بیش از پیش ضروری به نظر می رسد.
ویژه روز
